Esra ÖZARFAT
BURSA – Son aylarda inşaat sektöründe “usta” olarak çalışan pek çok kişi yurt dışındaki inşaat işlerini kovalamaya başladı. Sektör temsilcileri son aylarda günlük yevmiyelerin 250-300 lira bandından 450-500 liralara yükseldiğini, buna rağmen kaçışın önüne geçemediklerini, ulaşım, konaklama ve diğer harcamalar hariç 2 bin 500 dolar civarında net maaş tekliflerine kayıtsız kalamayan pek çok inşaat ustasının yurt dışında çalışmaya yöneldiğini belirtti.
Bu durum pek çok firmayı elindeki yetişmiş ustaları kaybetme riski ile karşı karşıya bırakırken, yeni neslin inşaat sektöründe aktif olarak yer almak istememesi ve mevcut ustaların yaş ortalamasının 50’nin üzerine çıkmış olması da sektörün önündeki bir diğer sorun olarak öne çıkıyor. İnşaat sektöründeki “usta” krizi; mobilya, cam, tesisat gibi pek çok sektörle yakın bağlantısı olan sektörde kaba işçilikten ince işçiliğe kadar her alanda ciddi şekilde hissedilmeye başlandı.
Özellikle yeni neslin inşaat sektörünü tercih etmesi konusunda bir seferberlik ilan edilmesi gerektiğine vurgu yapan İnşaat Müteahhitleri Sanayici ve İşadamları Derneği (İMSİAD) Başkanı Mustafa Andıç, “Ekip oluşturmakta zorlanıyoruz. Ustaların yaş ortalaması 50’yi aşmış durumda. Arkadan gelen eleman yok. Bu konuda seferberlik ilan edilmesi gerek. Son dönemde de yurt dışına işçi ihracatımız çok fazla oldu” dedi.
“Gençler sektörü tercih etmiyor”
Alpiş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sertaç Karaalp, günlük yevmiyelerin 450-500 lira bandına yükseldiğini belirterek, buna rağmen çalıştıracak usta bulamadıklarını söyledi. Yurt dışında 2 bin 500 dolar net maaşla çalışan bir inşaat işçisinin 30 gün çalışması halinde günlük yevmiyesinin bin 500 liraya karşılık geldiğini ifade eden Karaalp, şunları söyledi: “Ancak gençler her sektörde olduğu gibi inşaat sektöründe de çalışmak istemiyor. Herkes üniversite okuyup masa başı iş arıyor. Aileler bu noktada yönlendirici olmalı. 15 bin lira maaş ile usta bulamıyoruz. Oysa Boğaziçi Üniversitesi mezunu gelip asgari ücretle çalışmak için başvuruyor.”
“Birkaç iyi ustamızı kaybettik”
İnşaat meslek liselerine ağırlık verilmesi gerektiğine dikkat çeken Oytaş Yıldız İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Osman Yıldız da “Biz de birkaç iyi ustamızı kaybettik. Kanada, Romanya ve Almanya’ya gittiler. Türkiye’de ülke şartlarına göre yevmiyeler yüksek olsa da dövizle çalışmayı tercih ediyorlar. Bu noktada inşaat meslek liselerine çok ağırlık vermek gerekiyor. Bu liseler oldukça azaldı” değerlendirmesini yaptı. Yıldız, sektörün endüstriyel inşaat tarafında kullanılan yeni nesil ürünlerle birlikte bazı kalemlerde usta ihtiyacının azaldığını da dile getirdi.
“Temel problem sektörde genç usta yetişmemesi”
Paris İnşaat Genel Müdürü Nevzat Bayram da son 6 aydır usta krizinin belirgin hale geldiğine işaret etti. Bayram, “İnşaatta kalıp ve betonarme işini içeren kaba inşaat kısmı ile ince işçilik gibi kalemler var. Kaba inşaatta özellikle kalıp ve betonarme işlerini yapan firmalar usta bulmakta zorlanıyor. Şu an inşaat işçileri yoğunlukla yurt dışına gidiyorlar. İnşaat firmalarına iş yapan taşeronlarda usta bulma sıkıntısı yaşandığını yakından biliyoruz. Ücretle ilgili problem yok. Temel problem sektörde genç usta yetişmemesi. Bu sektörü tercih etmek yerine herhangi bir fabrikada işçi olarak çalışmayı tercih ediyorlar. Kaba inşaatta yaşanan bu problem alçı, sıva, tesisat, tuğla gibi işlerin yapıldığı ince işçilik kısmında daha fazla hissediliyor. Tesisat kuracak, duvar yapacak usta bulunamıyor. Biz firma bünyesinde bu işi çözmeye çalışıyoruz. Ama piyasada ciddi bir problem olduğu gözleniyor” diye konuştu.