Eskişehir Şehit Yalçın Baykuş İlkokulu sınıf öğretmeni Ebru Kapaklıkaya okumayı erken öğrendiği için okula da erken başladı ancak küçük bir çocuğun okuldaki öğrenme seyahati sırasında yaşadığı zorluklar daima kulağına küpe oldu. Adana’da bir köy okulunda 5 yaşında ilkokula başlayan Ebru Kapaklıkaya Niğde Üniversitesi sınıf öğretmenliği n mezun olduğunda aklında sıradışı bir öğretmen olmak vardı. Çocukluğunda eğitim hayatında yaşadığı öğrenme zorluklarını ve handikapları, öğrencileri yaşamasın diye farklı öğretim metotları uygulamaya başladı. Ebru öğretmen örneğin velilerin de takviyesiyle hazırlanan kartondan dekor ve kostümlerle sınıfta bir trafik ortamı oluşturuyor ve birebir anda hem alfabeyi hem de sayıları öğretiyor. Küçük öğrenciler, trafik ışıkları, yolda ilerleyen araçlar üzerinden pek çok farklı mevzuyu tıpkı anda öğreniyor. Çocuğun kişisel maharetlerine ve ilgi alanlarına, ferdi öğrenme suratına ve karakter özelliklerine uygun bir sistem olan ‘Montessori Eğitimi’ni varlıklı formda uygulayan eğitimcilerden olan Ebru öğretmen şu an 3’üncü sınıf öğrencileriyle devam eden öğretmenlik serüvenini şöyle anlatıyor:
‘BU ÇOCUKTAN BİR ŞEY OLMAZ’ DEMİŞLERDİR
“Yaptığım her şey kendi öğrenciliğimden aslında. Okuma yazmayı erken öğrenince öğretmen 5 yaşımda kaydını yapalım demiş. İlkokula erken başladığım için 15 yaşımda üniversiteli,19 yaşımda öğretmen oldum. Parlak bir öğrenci değildim. Birleştirilmiş sınıfta klasik öğretim prosedürlerinde başarısızdım. ‘Bu çocuktan bir şey olmaz’ demişlerdi. Ortaokul ve lisede başarısızlık hissi beni sardı. Köyde düğünlerde müzik söyleyen bir çocuktum. Lisede bir öğretmenimin ‘bildiğin yoldan yürü’ demesiyle bir gitar aldım, konserlere çıktım.
UNUTULMAYACAK ANILARA ‘BİLGİ’ EKLİYOR
Sınıf öğretmenliği kısmına kazanabildiğim için gittim. Öğretmenliği nasıl yapacağımla ilgili telaşlarım vardı zira öğrencilikte de dersi anlamakta zorlanıyordum. Dikkat problemim ya da zeka sorunum yoktu. Fakat formül bana uygun değildi. İş öğretmenliğe gelince algılayamama nedenimin aptal olduğumdan değil anlatım halinden kaynaklandığını fark ettim. Müzikle, farklı malzemeler ve oyunlarla öğretebilirim diye düşündüm. Her çocuk anlar lakin her çocuk tıpkı süratte ve tıpkı formda anlamaz. Bahisleri her öğrencinin anlayabileceği düzeye getiriyorum. Bunu oyunla, ritimle yapıyorum. Çarpım tablosunu ritmik saymayı zıplayarak öğretselerdi daha kolay öğrenirdim. Açıları, yerde ayaklarını açarak öğretselerdi daha güzel kavrardım. Einstein; ‘eğitim okulda öğretilen her şeyi unuttuğunda arta kalandır’ diyor. Biz tahtaya yazılan bilginin ne kadarını hatırlıyoruz ? Fakat tecrübesi unutmuyoruz. Tecrübenin içine bilgiyi eklersen bilgi de unutulmaz.
KAZANIM YALNIZCA ‘BİR HARF’ ÜZERE GÖRÜNSE DE…
Sınıfta tahta, kağıt ve kalemi ana malzeme olarak kullanmıyoruz. Fakat ilgili etkinlikler bittikten sonra özet çıkararak not tutuyoruz. Tahtaya yazıp bunu defterinize geçirin diyen bir öğretmen değilim. Alfabe öğretiminde örneğin ‘O’ harfi için ‘otobüs’, ‘G’ harfi için ‘gemi’ oldular. Ben de hazırladığım parkura ‘güvenli geçiş alanlarını’, ‘trafik işaretlerini’ yerleştirdim. Rotada sözler okuduk. Yolcu alırken ileri, yolcu bırakırken geri saydık. Bu halde hem matematik hem Türkçe, hem hayat bilgisi derslerinin tüm kazanımlarını oyunla aldık. Matematiği de kağıttan çıkarıp oyuna çevirdik. ‘Yuvarlama’ öğretirken iki kaydırağı birleştirdim. Bir tarafına 0’dan 5’e başkasına 5’ten 10’a kadar sayıları yazdım. Hangi onluğa daha yakınsa o taraftan kayarak öğrendik.
ÖĞRETMEN, ÖĞRENCİ, VELİ ÜÇGENİ
Bizim velilerimiz konutta dizi izlemek yerine çocuğuyla yarınki ders için malzeme hazırlığı yapıyor yapıyor. Çocuk tabletle oynamak yerine mesela bir kostüm üretiyor. Sessiz bir çocuğun giderek kendini söz etme marifetine sahip bir çocuğa dönüştüğünü görünce veliler de bu sisteme inandı.
SUPER MARIO VE HUGO İLE ÖLÇME DEĞERLENDİRME
Süper Mario ve Hugo’yu da ölçme ögesi olarak kullandık. Kağıt kaleme gerek olmadan çocuk parkurdaki harfleri topladı, topladığı harflerden sözler oluşturdu. Bazen de cümledeki boş sözleri doldurdu aslında bu da çocukları ‘ölçme’ tekniğiydi.
BU ÇAĞIN ÇOCUKLARINA UYGUN BESTELER
Diğer yandan Ebru öğretmen hazırladığı ‘Cebimdeki Notalar’ projesinde öğrencilerinin yazdığı şiirlerden çocuk müzikleri yaptı. 15 bestesi olan ve 4’ünü öğrencileriyle hazırlayan Ebru öğretmen projenin ikinci yılında öğrencilerine ve 100 meslektaşına ukulele öğretti. Cumhuriyetin 100’üncü yılı için besteledikleri ‘Ata’m Gamzelerimde’ ise yüzlerce okulda şovlarda kullanıldı. Ebru Kapaklıkaya;
“Bir orman müziği var; ‘tohumlar fidana, fidanlar ağaca’… Yıllardır bunu söylüyoruz. Müzikler, ritimler çok değişti. Bu çağın çocuklarına uygun besteler yapmak istedik” dedi.