İzmir’in Selçuk ile Aydın’ın Kuşadası ilçesi ortasındaki bölgede kalan Antik Efes Kenti sonları içinde ve M.S. 22. Yüzyıldaki Roma Dönemi’ne ilişkin Değirmendere Kenchrios Su Yolu ve harabelerinin define avcılarının saldırısına uğradığı belirtildi.
ACİL OLARAK MUHAFAZA ALTINA ALINMALI
Bölgede inceleme yapan EKODOSD (Eko Sistemi Muhafaza ve Doğan Sevenler Derneği) Başkanı Bahattin Sürücü antik su yolu ve yapıların acil olarak müdafaa altına alınması gerektiğini söyledi.
Sürücü bölgenin ehemmiyetini ve define avcılarının saldırısını şu sözlerle özetledi.
İŞ MAKİNALARI VE YANGINLAR ZİYAN VERMİŞTİ
Değerli mimari mücevher olarak bedellendirilen mühendislik mükemmeli yapının Adamtolu Boğazı’ndaki kemerleri geçtiğimiz yıl iş makinesi ziyan vermişti.
Geçtiğimiz Yaz çıkan orman yangınları sonrası ağaçlar ve makilikler küle dönüşünce bitki altında kalan su yoluna ilişkin kimi yapılar meydana çıktı.
Özellikle bu yapılardan bir adedinin bugüne kadar bulunanlar içinde tünele iniş merdivenlerinin hala sağlamlığını koruduğu görüldü.
KAÇIK HAFRİYATLAR YAPILDIĞI TESPİT EDİLDİ, TONLARCA TOPRAK ÇIKARMIŞLAR
Ancak ortaya çıkan antik su yolunun tünellerine ilişkin baca sistemlerinde kimliği bilinmeyen bireyler tarafından kaçak kazıların yapıldığı tespit edildi.
Baca sistemlerinin içine, ağaç kollarından hazırladıkları düzeneklere bağladıkları iplerle inen defineciler tonlarca toprağı yüzeye çıkararak kaçak hafriyat yapmışlar.
HAYATLARI KIYMETİNE TÜNELLER AÇMIŞLAR
En derininin 26 m olduğu bilinen baca sistemlerinin içine ilkel tarzlarla inerek hem kendi hayatlarını tehlikeye atmışlar hem de antik yapılara ziyan vermişler.
Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne bağlı uzmanlar tarafından alandaki yapıların denetimi yapılarak, tescil süreçlerine başlanmış. Alanda güvenlik tedbirlerinin alınması için ilgili kurumlar bilgilendirilmiş.
Efes’e su taşıyan Değirmendere Su Yolu’nun en hoş ve en görkemli yapıları Kuşadası Bahçecik Boğazı içinde yer almaktadır.
KUŞADASI TURİZMİ İÇİN DEĞERLİ BİR DESTİNASYON OLABİLİR
Bahçecik Boğazı’nın yemyeşil tabiatını gümüş bir gerdanlık üzere saran su yolu, Kuşadası turizmi için değerli bir destinasyon olabilir.
Efes’e antik periyotta suyun nasıl getirildiğini gösteren mühendislik olağanüstüsü bu yapıların gelecek jenerasyonlara ulaştırılması çok değerlidir.
Bu nedenle kaçak kazılara çok dikkat edilmeli, yapılan her kaçak hafriyat tarihe ışık tutacak birçok bilginin kaybolmasına neden olacağı bilinmelidir.
Özellikle doğal hoşluğu, varlıklı yaban hayatı ve Değirmendere Su Yolu’nun buradan geçmesi nedeniyle bütüncül müdafaa sağlayacak Tabiat Parkı/Tabiatı Müdafaa Alanı olarak bir muhafaza statüsü verilmelidir.