Metropoldeki kira fiyatlarında dikkat cazip bir artış yaşandı. 2020 Ekim ayında kiraların yıllık artış hududu yüzde 25 olmasına karşın, artış oranı yüzde 1.101,30’u buldu. 2020 Ekim’de İstanbul’da ortalama kira 2 bin 308 TL iken, 2024 Ekim ayında bu sayı 27 bin 733 TL’ye yükseldi. Birebir periyotta Türkiye genelinde, TÜİK datalarına nazaran kiraların artışı ise yüzde 565,10 düzeylerinde gerçekleşti.
Asgari fiyat de enflasyona paralel olarak arttı ve 2020-2024 ortasındaki devirde yüzde 631 oranında bir artış yaşandı.
FARK DERİNLEŞTİ
İstanbul’da 1 metrekarelik konut fiyatı Ekim 2020’de 4 bin 482 TL iken, Ekim 2024’te bu sayı 42 bin 528 TL’ye çıktı. Bu süreçte taban fiyatla alınan konut metrekare fiyatları ortasındaki fark besbelli formda arttı.
Ekonomim’in haberine nazaran, İstanbul’daki ortalama bir meskenin kirası 2020 Ekim ayında 2 bin 308 TL iken, 2024 Ekim ayında 27 bin 733 TL’ye ulaştı. Dört yıl evvel 2 bin 234,71 TL olan taban fiyat, o devirde İstanbul’daki ortalama kira ile neredeyse eşdeğerdi (oran: 0,99). Lakin 2022 Aralık ayında bu oran 2,20’ye yükselirken, 2024 Ekim’de ise 1,63 düzeyine gerileyerek taban ücretlinin mesken kirasını ödeyemeyecek duruma gelmesine yol açtı.
KONUT KREDİSİYLE MESKEN ALMAK ZORLAŞTI
Konut kredisi faiz oranlarındaki artış da durumu daha da zorlaştırdı. Ortalama 100 metrekarelik bir mesken alabilmek için taban ücretlinin çalışması gereken müddet, 2020 Ekim ayında 193 ay iken, Aralık 2022’de doruğa çıkarak 424 ayı buldu. 2024 Ekim’de ise bu mühlet 250 ay olarak hesaplanıyor.
Yüzde 20 peşinatla mesken almak isteyen bir kişinin 100 metrekarelik bir konutun peşinatını biriktirmesi için gereken mühlet de artmış durumda. 2020 Ekim ayında 38,6 ay olan bu müddet, 2024 Ekim’de 50 aya çıktı.
Konut kredisi faiz oranlarına nazaran, TCMB EVDS datalarından alınan aylık ortalama datalara nazaran, 2020 Ekim ayında yıllık yüzde 15,07 faiz oranıyla yapılan kredi ödemeleri, 1.82 minimum fiyata denk gelirken, 2024 Ekim’de faiz oranlarının yüzde 41,52’ye çıkmasıyla aylık ödeme 6,49 minimum fiyata karşılık geliyor.