Üst üste düzenlenen genel seçimlerin akabinde siyasi istikrarın bir türlü sağlanamadığı İsrail’de, Başbakan Benyamin Netanyahu ve başında bulunduğu çok modüllü koalisyona yönelik öfke de büyüyor. Başşehir Tel Aviv ve öbür büyük kentlerde haftalardır sokakları dolduran kızgın protestocular, hükümetin Anayasa Mahkemesi’ne üye belirleme prosedürünü değiştirmek için atmaya çalıştığı adımın “demokrasiye tehdit” olduğunu savunuyor. Netanyahu ve kaolisyon ortakları ise, yüksek mahkeme ve hukuk düzeneği üzerindeki etkinliklerini artıracak düzenlemelerde ısrarcı.
Meselenin İsrail iç siyasetini ilgilendiren ayrıntıları bir yana, objektiflere yansıyanlar, Yahudi kamuoyunun birbirine düşman kamplara bölündüğünü bütün çıplaklığıyla ortaya koyuyor.
İsrail toplumundaki ayrışmaların birinci ayağını, Musevilerin geldikleri bölgeye ve ilişkin oldukları kültürel coğrafyaya nazaran isimlendirilmeleri oluşturuyor. Aşkenazlar (Doğu Avrupa kökenliler), Sefaradlar (İspanya kökenliler), Mizrahiler (Doğu Yahudileri), Teymanim (Yemen Yahudileri) ve Falaşalar (Etiyopyalı siyahî Yahudiler), İsrail’deki Musevilerin ilişkin olduğu esas alt sınıflar. Bu ayrışmayı seküler ve dindar Musevilerin rekabeti izliyor. İsrail toplumunun yaklaşık yarısı kendilerini “seküler” olarak tanımlarken, her iki taraf da başkasından derinlemesine nefret ediyor.
İsrail’in 75 yıllık tarihinde daima koalisyonlarla yönetilmesinin esas sebebi de, kelam konusu ayrışmalar. Yahudilik ortak paydası bile toplumu bir ortada tutmaya yetmezken, işgal altındaki topraklarda yıllar içinde daima artmaya devam eden Filistinli nüfusun, yakın vakitte “yönetilemez” bir demografik karmaşa oluşturacağına da dikkat çekiliyor. Kimi siyasi gözlemciler, birçok medya kuruluşunun, dikkatleri İsrail’deki çatışmalardan uzaklaştırabilmek için Filistin’deki bölünmüşlüğü öne çıkardığının altını çiziyor.
İsrail’de cumhurbaşkanlığı çok sembolik bir makam olduğu için, cumhurbaşkanları siyasi gündeme dair kıymetlendirme yapmamalarıyla biliniyor. Lakin ülkenin mevcut Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, geçtiğimiz günlerde bu kuralın dışına çıkarak, İsrail’deki iç çatışma ve bölünmüşlük halinin ulusal birliği parçaladığını ve Musevilerin tamamını tehdit ettiğini söyledi. Açıklamaları İsrail içinde ve dışında büyük yankı uyandıran Herzog’un, ülkede çatışan tarafları müzakere masasına oturtabilmek için de uğraş gösterdiği kaydediliyor.