İZMİR – İzmir’in Seferihisar ilçesindeki Orhanlı köyünde bölge halkının reaksiyonlarıyla gündeme gelen Jeotermal Güç Santrali (JES) projesine karşı İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZSU Genel Müdürlüğü ve Orhanlı Köyü Derneği tarafından açılan dava sürüyor. Türel süreç devam ederken proje müracaat evrakında değişikliğe giden şirket, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı İnceleme ve Kıymetlendirme Komitesi’nden (İDK) kesin ÇED onayını aldı. Bölge halkı bakanlığın onay kararına karşı dava açma hazırlığında.
30 gün içerisinde itiraz edilebileceğini belirten bakanlık, kararında şu sözlere yer verdi;
“İzmir ili Cumaovası(Menderes), Seferihisar ilçesi Orhanlı ve Yeniköy Mahalleleri mevkiindeki Küçük Menderes Güç Petrol Jeotermal Maden Elektrik Üretim Mühendislik ve İnşaat A.Ş. tarafından yapılması planlanan 37,5 MWe Jeotermal Güç Santrali ve Yardımcı Kaynak (GES+RES) Tesisleri projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan ÇED Raporu İnceleme Kıymetlendirme Kurulu tarafından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Proje ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinin 14. hususu yeterince Kurul çalışmaları ve halkın görüşleri dikkate alınarak Bakanlığımızca ‘Çevresel Tesir Değerlendirmesi Olumlu’ Kararı verilmiş olup; İzmir Valiliği(Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü) tarafından kararın halka duyurulması gerekmektedir. Ayrıyeten, kelam konusu projeye ilişkin En son ÇED Raporu ve eklerinde belirtilen konular ile 2872 sayılı Etraf Kanununa istinaden yürürlüğe giren yönetmeliklerin ilgili kararlarına uyulması, mer’i mevzuat uyarınca ilgili kurum/kuruluşlardan gerekli müsaadelerin alınması gerekmektedir. İlgililere ve kamuoyuna duyurulur”
23 JEOTERMAL KAYNAK ARAMA KUYUSU AÇILACAK
Yaklaşık bir yıl evvel kelam konusu proje için Orhanlı’da yapılmak istenen ÇED toplantısı halkın protestoları sonucu iptal edildi. Toplantıyı zeybek gösterisi ile protesto eden halka etraf avukatları ve çeşitli sivil toplum kuruluşları da takviye verdi.
Yaşananlardan bir yıl sonra bakanlık tarafından onaylanan projenin ÇED müracaatında, 51 dönümlük alanda toplam 23 adet jeotermal kaynak arama (sondaj) faaliyeti planlandığı ve bunlardan 12 adedinin üretim kuyusu hedefli, 10 adedinin ise reenjeksiyon maksatlı kullanılacağı tabir edildi. Bir adet de arama kuyusunun açılması hedeflendiği belirtilen ÇED evrakında, yardımcı kaynak olarak JES’in planlandığı parsellerin çabucak komşu parselinde Güneş Güç Santrali (GES) kurulacağı kaydedildi. Bir adet de RES kurulması planlanan projenin 490 Milyon TL’ye mal olacağı söz edildi.
BÖLGE HALKI BAKANLIĞIN ONAYINA KARŞI DAVA AÇACAK
Bakanlığın onayı reaksiyonları de beraberinde getirdi. Gazeteduvar’a konuşan Orhanlı Ziraî Kalkınma Kooperatifi İdare Heyeti Üyesi Galip Ener, dava hazırlıklarına başladıklarının altını çizerek, “Orhanlı halkı olarak iki yıldır sürecin içerisindeyiz. Ne yazık ki bir yandan ruhsat iptal davası devam eden alanda 23 adet JES kuyusu bir adet GES bir adet de RES yapılmak isteniyor. Bununla ilgili ne yazık ki İDK onayı verdi. Bizler bu onay kararına karşı dava açma hazırlıklarımızı başlattık. Orhanlı’daki 99 köylü ve kurumlarla birlikte daima birlikte dava açacağız” dedi.
‘TARIMSAL FAALİYETLERİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK’
Orhanlı’nın kadim üretim havzası olduğunu vurgulayan Ener, Burada üretilen zeytin yağlarının dünyanın bir çok yerine ihraç edildiğine dikkat çekti. Yapılacak proje ile zeytinciliğin ve tarımın bitirileceğini tabir eden Ener, şunları kaydetti;
“Bizim bulunduğumuz bölge olarak Orhanlı Vadisi İzmir’de zeytinliklerin en fazla olduğu alan. Vadimizin doğu kısmında da kızılçam ormanları var. Bir çok kızılçam ormanı son yıllarda yanıyor. Bu projeler yapıldığında zeytinliklerin altında yaşayan canlılar etkilenecek. Zira birbiri ile kontaklı 23 tane sondaj kuyusu demek vadinin her tarafında bu kuyuların ve boruların varlığı demek. Bu borulardan kesinlikle sızıntılar olacak. Deşarj sularının derelere bırakılması durumu sa kelam konusu olacak. Bunlar daha evvelce de yaşadığımız problemler. Bu durumda da bölge halkı hem ziraî faaliyetlerini sürdüremeyecek hem de göç etmek zorunda kalacak. Buradaki ekosistem bütünüyle etkilenecek diyebiliriz. Bu projenin burada katiyetle yapılmaması gerekiyor”
DOĞA DERNEĞİ: BİNLERCE CANLI YOK OLACAK
Orhanlı’da faaliyet yürüten Tabiat Derneği de karara ait açıklama yaptı. Açıklamada, binlerce canlının yok olacağını vurgulayan dernek, “İki yıldır jeotermal projeleri tüm vadiyi tehdit ediyor. Vadi içerisinde yer alan 2 jeotermal ruhsat alanı ve jeotermal sondaj kuyularına karşı açtığımız davaları kazanmamıza karşın şirketler yeni ÇED belgeleriyle yine ÇED onay süreçlerine müracaatta bulunuyor. Etraf ve Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı, Küçük Menderes Güç A.Ş tarafından yapılmak istenen 23 jeotermal sondaj kuyusu, RES- GES- JES entegre tesis projesine ÇED olumlu kararı verdi. Bu karar masa başında alınarak vadimizde yaşayan binlerce canlının yok olmasına sebep olacak bir karardır. Doğayı yok edecek bu kararlara ve projelere karşı çabamızı Orhanlı Köyü halkı ile birlikte sürdüreceğiz” tabirlerini kullandı.
JES projesine karşı direnen bölge halkına en başından beri dayanak veren İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer ise “Her yenilgide vazgeçip gitseydik bugün burada olmazdık. Direnmeye, hakkımızı istemeye devam edeceğiz, tabiatımızı müdafaaya devam edeceğiz. O nedenle vazgeçmeyeceğiz” sözlerini kullandı. Soyer, projeden vazgeçilene kadar çabayı sürdüreceklerini vurguladı.