Bugün açıklanan TÜİK enflasyonu sadece beklentilerin çok altında kalmakla kalmadı bir de fiyat verilerinin açıklanmaması ile de gündem oldu. Fiyatların açıklanmamasının kurum tarafından alınan bir karar olduğu belirtilirken, zam yağmuruna tutulduğumuz şu dönemlerde en çok merak edilen kısım ise fiyatlardı. Enflasyonda yükselişin hız kazandığı dönemden bu yana geçen aylar içinde uçan rakamlarda hali hazırda ‘madde sepeti’ olarak nitelendirilen TÜİK fiyat verileri sıklıkla tartışma konusu oluyordu.
Fiyatları göremediğimiz alanda sadece mayıs ayında gelen zamlara kısaca bir bakalım????
İçkide ortalama yüzde 20 oranında zam mayıs ayında gelirken, 27 Mayıs’ta da bir ÖTV artışı yapıldı.
Sigara fiyatlarında da ay boyunca artışlar ortalama yüzde 15 olurken ay sonunda da güncellendi, onları haziranda bekliyoruz
TÜİK madde sepetinde ‘Alkollü içecekler ve tütün’ harcama grubu ağırlığı % 4,31 oranında bulunuyor.
Benzin ve motorin zamların gözbebeği olurken, neredeyse haftada iki kere zamlanıyorlar.
Bu kalemlerdeki artış sadece bireysel ulaşım giderlerini etkilemekle kalmayıp her üründe artışa da neden oluyor.
Ortalama mayıs içinde benzin fiyatlarında artış yüzde 23 oldu.
TÜİK’in enflasyon sepetinde ‘ulaştırma’ harcama kaleminin altında bulunan benzin ve motorin fiyatlarının ağırlığı yüzde 16,80 olurken, bu kalemde otomobil fiyatları da var. Nisan ayında dizel bir otomobil TÜİK galerisinde 715 bin olurken, benzinli 523 bin olmuştu.
Kahvenin hatrı da zamlandı. Dünyada da artan kahve fiyatlarının etkisiyle başlayan artış hızını alamadan sadece mayıs ayı içinde yüzde 21 oldu.
Kahvenin kilosu 122 lira gözüküyor Nisan 2022’de TÜİK sepetinde ayrıca ağırlığı da yüzde 0,12 oluyor.
Çay fiyatlarına Çaykur, ortalama yüzde 43 zam yaptı
‘Gıda ve alkolsüz’ içecekler grubunda kahve ile yer alan çayın da ağırlığı yüzde 0,55 olurken, nisanda TÜİK çayı marketten 45 liraya almış. Bu ay ne kadara aldı bilmiyoruz.
Süte de zam geldi haliyle süt ürünlerinin de fiyatı artacaktır.
Yaklaşık yüzde 33 oranında zam gelen süt, süt ürünlerinin ve dolaylı olarak üretimde kullanılan tüm ürünleri etkilerken, diğer yandan bunun bir tarım ve hayvancılık politikası sorunu olduğu konusunda da sektör temsilcileri sıklıkla uyarıyor. Bir de bunu et boyutu biliyorsunuz.
Şeker fiyatları zaten tartışmalıydı. Sonra bulunamadı sonra da fiyatları arttı. Şeker piyasası çok karışırken, şekerin fiyatı birçok gıda maddesi üzerinde de etkili oluyor.
TÜİK sepetinde sadece toz şekerin ağırlığı yüzde 0,33 olurken, bunun kesmesi, kağıtlısı da var. Yetmedi sepette reçel gibi birçok şeker ile üretilen maddeler de var. Fiyatı geçen ay 12,55 TL olurken, mayıs ayında şekere yüzde 20 zam geldi.
Yumurta da yaklaşık yüzde 10 oranında zamlandı ki tek başına olmayan bir ürün daha bir çok gıda ürünün üretiminde kullanılıyor bildiğiniz üzere.
Havaların ısınmasıyla dondurma fiyatlarına gelen yüzde 25 zam ferahlatmadı
Kolaya gelen zamma bakılınca oran baya yükseliyor çünkü Nisan 2022’de TÜİK’e göre kolayı 8,56 TL’ye alıyorduk.
Yurt fiyatlarına da zam yapıldı. TÜİK geçen ay yurt fiyatlarını 331 lira olarak almış ki umarız bu fiyata yurtlar vardır çünkü yüzde 100 zam geldi
Trafiğe sigortasız çıkmamak lazım ama zamlar da sigortaları attırabilir
Yüzde 25 oranında zam gelen trafik sigortasında geçen TÜİK fiyatı 4 bin 457 lira olmuş.
Avrupa’nın TÜİK’i Eurostat’ın 2019 verileri ile hazırladığı bu görselde gıda ve alkolsüz içecekler grubuna hane halklarının gelirlerinden ayırdığı pay görülüyor. Türkiye’nin ayrışmasını anlatmamıza gerek yok görüyorsunuz????
