MİKDAT KARAALİOĞLU
Dünyada son yıllarda büyük muvaffakiyetler elde eden startup teşebbüsleri milyarlarca yatırım almaya başladı. Başta teslimat olmak üzere bir çok starup teşebbüsü unicorn yahut decacorn oldu. Türk genci Kağan Sümer’in fikir babası ve kurucu ortağı olduğu Gorillas isimli startup teşebbüsü 10 ay üzere kısa müddette 1 milyar dolarlık bedele ulaştı. Kağan Sümer‘in üç arkadaşı ile birlikte Mayıs 2020’de Berlin’de kurduğu bisikletle besin teslimatı yapan Gorillas isimli startup on ay içinde 1 milyar dolarlık bedele sahip bir teşebbüs haline geldi. Mottosu sipariş edilen eserleri en geç 10 dakika içinde teslim etmek olan Gorillas’ın yakaladığı bu başarıyı Avrupa’da bu kadar mühlet içinde yakalamış öbür bir startup teşebbüsü yok.
Gorillas’ın şuanki kıymeti ise 3 milyar dolar civarına ulaştı. Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi Sümer hakkında yaptığı bir haberde “Kağan Sümer uzun vakittir en heyecan verici Alman Startup‘ını kurmayı başardı. O yalnızca tam gaz gitmeyi biliyor“ tabirlerini kullanıyor. Proje kent içinde farklı yerlerde oluşturulan depolardaki besin eserlerinin bisikletli kuryelerle on dakika içinde müşterilere ulaştırılması fikrine dayanıyor. Siyah üniformalı Gorillas kuryeleri Almanlar’a alışık olmadıkları bir alışveriş konforunu sunuyor. Bu fikir yatırımcıların da çok güzeline gitti. Bilhassa karantina periyodunda kabul gören bu hizmet Sümer’e sırasıyla 44 milyon ve 290 milyon dolarlık yatırım getirdi. Bu yatırımlarla Gorillas Unicorn seviyesine çıkmış oldu. Gorillas’ın gelişmesi o kadar süratli oldu ki Sümer vakit zaman haftada bir yeni depolar açtı. Gorillas on beş ayın sonunda 25 Alman kentinde ve 9 ülkede hizmet vermeye başladı. Gorillas’ın hizmet verdiği kentlerdin birisi de New York. Tüm bu başarılardan sonra 1 milyar dolar daha yatırım geldi.
Kâr beklentisi artınca ABD’de stratejik adım attı
Tüm dünyanın ortak sorunu olan yüksek enflasyon teşebbüsün suratını kesti fakat buna karşın büyüme devam ediyor. Yatırımcılar enflasyonist ortamda daha karlı yatırımlara yöneldiler ve uzun vadeli getirisi olan startup teşebbüsleri daha az ilgi görmeye başadı. Öte yandan mevcut yatırımcılar da kâr beklentilerine arttırdı. Sümer bunun üzerine süratli ve kararlı bir halde önlemler aldı. Dört ülkedeki yatırımlar asgariye indirildi. Örneğin ABD’de daha evvel planlandığı üzere öbür kentlerde yatırımlar askıya alındı. Yalnızca New York’da faaliyetler sürdürülüyor. Ayrıyeten 600 kişilik idari çalışanın yarısına çıkış verildi. Bu çıkışlar daha evvel de Berlin’deki bir küme çalışanın yaptığı grevle Alman medyasında tenkitlere uğrayan Gorillas için ek bir negatif PR oldu.
Genç girişimcinin her adımı izleniyor
Sümer kısa müddette elde ettiği inanılmaz muvaffakiyetle Alman medyasının radarına girdi. Gorillas’ın attığı her adım izleniyor. Çalışanlarla ilgili yaşanan küçük problemler bile ulusal medya organlarında yer alıyor. Alman tarihinin en başarılı teşebbüslerinden birisi olan Gorillas’ın en büyük sorunu Alman medyasının bu tipten süratli büyümelere her vakit kaygıyla bakması. Çalışanların büyük bir kısmının ve bilhassa müşterilerin önemli bir şikayeti yok. Lakin medyanın kendisine insaflı davrandığını söylemek güç. Aslında makul sayılabilecek meseleler abartılı bir biçimde medyaya yanıyor. Bu durumu en son Kağan Sümer hakkında uzun bir makale yayınlayan Frankfurter Allgemeine Zeitung’un ilgili habere koyduğu başlıkta görmek mümkün : ‘‘Duvara karşı bisikletle‘‘. Gorillas‘ın süratli gittiği bir gerçek lakin karşısında olduğu sav edilen duvar gerçek değil hayali bir duvar. Fakat Sümer’in hayali olan bu duvarlara da çarpmaması gerekiyor.
Yöneticiler süratli ilerlemeden tasa ederek istifa etti
15 ay üzere kısa bir müddette süratle büyüyen teşebbüs yöneticileri ve ortaklarını endişelendirdi. Gorillas’ın ortaklarından Jörg Kattner kuruluştan yaklaşık bir yıl sonra Gorillas’ın gereğinden çok süratli ve güçlü büyüdüğünü düşünerek ayrıldı. Gorillas menajerlerinden Felix Chroborg ise Sümer’in temposuna 9 ay dayanabildi ve birebir münasebetlerle ayrıldı. Daha evvel Lidl marketler zincirinde menajerlik yapan Ronn Gottschlich de bir yıl sonra yeniden süratli büyümeye alışamadığı için Gorillas’daki yöneticilik vazifesinden istifa etti.